تا اینجا از مقوله ریتم و تمبر به اختصار صحبت کردیم، اکنون به مساله چندصدایی‌ها و هارمونی در موسیقی معاصر اشاره می‌کنیم: ۳-

روح زمانه معاصر که مدعی پیچیدگی، غنای مفهومی، چندین‌لایه بودن، نقش‌آفرینی احتمال، تکثر و … در آن شدیم چگونه در موسیقی معاصر پژواک

تا اینجا گفتیم که سرشت آگاهی بشر تاریخمند است و به تدریج پیچیده‌تر و به لحاظ مفهومی مرکب‌تر شده است. بر لایه‌های درونی